Ứng dụng GIS – Tai nạn giao thông đường bộ gây chết người là vấn đề được toàn xã hội quan tâm không phải chỉ ở riêng từng nước mà cả thế giới. Tình hình giao thông thế giới rất báo động, trung bình mỗi năm có hơn 1.2 triệu người chết vì tai nạn giao thông đường bộ. Hàng năm số vụ tai nạn giao thông lại tăng lên 10%, nếu không hàng động kị thời tai nạn giao thông đường bộ sẽ là nguyên nhân thứ 3 gây tử vong trên toàn cầu năm 2020. Tìm ra các quốc gia với nguy cơ dẫn tới tai nạn giao thông đường bộ cao là vấn đề cần thiết để mỗi nước có chính sách thích hợp để giảm thiểu tình trạng này
 |
| Kết quả phân tích tai nạn giao thông đường bộ trên thế giới |
Khóa luận “Ứng dụng GIS và thống kê phân tích đánh giá các vụ tai nạn giao thông trên thế giới” với phương pháp ứng dụng thống kê để phân tích mối quan hệ của các yếu tố ảnh hưởng tới tai nạn giao thông đường bộ gây chết người, dùng phương pháp phân tích không gian và thể hiện dữ liệu trong GIS, xác định các khu vực có phân bố tai nạn giao thông chết người đường bộ dựa trên các yếu tố, so sánh và đánh giá. Kết quả xác định rằng tai nạn giao thông phân bố chủ yếu ở các nước có thu nhập thấp và thu nhập trung bình, nơi có chất lượng cơ sở hạ tầng cho giao thông và y tế kém. Nhận xét tai nạn giao thông đường bộ là yếu tố có thể kiểm soát và dự báo được nhưng đòi hỏi phải có sự tham gia của nhiều ban ngành khác nhau như giao thông, y tế, giáo dục… Muốn giảm thiểu tai nạn giao thông đường bộ cần cải thiện chất lượng cơ sở hạ tầng, nâng cao đời sống người dân thì các phương tiện đi lại an toàn hơn, cải thiện hệ thống chăm sóc sức khỏe sau tai nạn của các bệnh nhân trong tai nạn giao thông. Ngoài ra cần nâng cao nhận thức người dân qua thiết lập và thực thi chính sách pháp luật liên quan đến giao thông đường bộ.
1. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI
Theo thống kê của tổ chức y tế thế giới (WHO) và ngân hàng thế giới (WB) thì trung bình mỗi năm có hơn 1.2 triệu người chết vì tai nạn giao thông và trong tai nạn đó có khoảng 50 triệu người bị thương. Hàng năm, số vụ tai nạn giao thông lại tăng thêm 10%. Nơi ít tai nạn nhất được ghi nhận ở Tây Âu, tỷ lệ người chết vì tai nạn giao thông là 11 người/100000 dân. Trong khi ở châu Phi và các quốc gia phía đông Địa Trung Hải có tỷ lệ trung bình là 26,3 – 28,3 người/100000 dân. Ở châu Mỹ có đến 134000 người thiệt mạng vì tai nạn giao thông, chiếm hơn 10% của cả thế giới, trong đó Mỹ đứng đầu với 44.000 người, tiếp đến là Brazil, Mexico và Venezuela…(Tường Minh, 2004).
Tình hình tai nạn giao thông đang rất báo động, năm 1990 tai nạn giao thông là nguyên nhân thứ 9 gây tử vong nhưng dự báo đến năm 2020 tai nạn giao thông vươn lên là nguyên nhân thứ 3 về tử vong và bệnh tật (New & View, 1998). Đây là một vấn đề mà dư luận xã hội và các chính quyền các nước đều quan tâm.
Để giải quyết vấn đề này, trong năm 2004 tổ chức y tế thế giới (WHO) và ngân hàng thế giới (WB) đã đưa ra báo cáo về phòng chống tai nạn giao thông. Trong báo cáo này chỉ ra các rủi ro của tai nạn giao thông và cách giảm thiểu các vụ tai nạn. Các chiến dịch an toàn giao thông đang được thúc đẩy mạnh mẽ ở tất cả các nước, nhưng tình hình giao thông thế giới không có nhiều chuyển biến mới.
Gần 90% các vụ tai nạn giao thông xảy ra ở các nước có thu nhập thấp và trung bình (Kelly, 2011). Như vậy tai nạn giao thông có liên quan tới yếu tố gì và nó có quan hệ ra sao, việc xác định mối quan hệ của tai nạn giao thông với các yếu tố khác giúp chúng ta có những biện pháp đúng đắn để giải quyết tình hình. GIS là công cụ có khả năng phân tích và thống kê không gian có thể giúp xác định được mối quan hệ của tai nạn giao thông với các yếu tố kinh tế – xã hội khác. Vì vậy đề tài “Ứng dụng GIS và phương pháp thống kê phân tích đánh giá tai nạn giao thông các nước trên thế giới” được thực hiện nhằm cho thấy tình hình tai nạn giao thông trên thế giới như thế nào.
2. MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU
- Mục tiêu chung :
- Xác định mối quan hệ tai nạn giao thông với các yếu tố kinh tế – xã hội.
- Mục tiêu cụ thể:
- Xác định các yếu tố có mối liên quan tới tai nạn giao thông gồm GDP/người, mật độ đường trải nhựa, chi phí đầu tư cho y tế, số phương tiện tham gia giao thông, tỉ lệ tiêu thụ rượu bia và dân số đô thị các quốc gia.
- Lập bản đồ phân bố tai nạn giao thông đường bộ gây chết người theo các yếu tố.
- Phân tích, đánh giá.
3. GIỚI HẠN ĐỀ TÀI
- Đối tượng và phạm vi nghiên cứu:
- Tai nạn giao thông gây chết người trên thế giới.
- Các yếu tố liên quan tới tai nạn giao thông
+ Trình độ phát triển của các quốc gia (thu nhập bình quân đầu người (theo ngang giá sức mua)).
+ Chất lượng cơ sở hạ tầng giao thông (mật độ km đường/m2).
+ Số lượng phương tiện tham gia giao thông.
+ Số lượng tiêu thụ rượu bia các nước.
+ Dân số đô thị và chi phí đầu tư cho y tế.
4. NỘI DUNG THỰC HIỆN
- – Cập nhật bản đồ nền thế giới.
- – Thu thập dữ liệu về tai nạn giao thông.
- – Thu thập dữ liệu về các số liệu liên quan tới thống kê các hiện tượng kinh tế – xã hội.
- – Phân tích, thống kê mối quan hệ của từng dữ liệu.
- – Phân tích không gian các yếu tố.
- – Thể hiện lên bản đồ và nhận xét.
- – Đánh giá sự phân bố của đối tượng
5. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
– Phân tích thống kê: Nhằm xử lý các dữ liệu, tìm ra mối quan hệ giữa các yếu tố. Phân tích hệ số tương quan, phân tích hồi quy đơn biến và đa biến.
– Phân tích không gian, phân tích trọng số
- Chồng lớp các khu vực theo các yếu tố ảnh hưởng, tìm ra khu vực có tai nạn theo các yếu tố.
- So sánh bản đồ chồng lớp với bản đồ phân bố thực của tai nạn giao thông đường bộ gây chết người.
- Phân tích các yếu tố ảnh hưởng tới số người chết do tai nạn giao thông đường bộ. Từ đó xác định cách giảm thiểu số người chết.
LỜI CẢM ƠN
TÓM TẮT
DANH MỤC BẢNG
DANH MỤC HÌNH
MỞ ĐẦU
1. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI
2. MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU
3. GIỚI HẠN ĐỀ TÀI
4. NỘI DUNG THỰC HIỆN
5. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
CHƯƠNG 1: TỔNG QUAN VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU
1.1. Lịch sử nghiên cứu của đề tài
1.2. Các khái niệm liên quan
1.3. Một số vấn đề liên quan chọn tiêu chí về tai nạn giao thông đường bộ gây chết người
CHƯƠNG 2: CƠ SỞ LÍ THUYẾT VỀ VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU
2.1 Hệ thống thông tin địa lý (GIS)
2.1.1 Khái niệm
2.1.2 Các thành phần và chức năng
2.2 Các khái niệm trong phân tích thống kê
2.2.1 Hệ số tương quan
2.2.2 Lí thuyết hồi quy, hàm hồi quy
2.3 Phân tích không gian trong GIS
CHƯƠNG 3: PHƯƠNG PHÁP
3.1 Lựa chọn tiêu chí
3.2 Dữ liệu
3.3 Phương pháp thực hiện
3.3.1 Phân tích thống kê
3.3.2 Phân tích hồi quy
3.4. Phân tích trong GIS
3.5. Phân chia nhóm
3.6. Sơ đồ thực hiện
CHƯƠNG 4: KẾT QUẢ PHÂN TÍCH CÁC VỤ TAI NẠN GIAO THÔNG ĐƯỜNG BỘ GÂY CHẾT NGƯỜI
4.1. Phân tích thống kê
4.1.1 Phân tích hệ số tương quan Spearson
4.1.2 Phân tích hồi quy đơn biến
4.1.3. Phân tích hồi quy đa biến
4.2. Phân tích không gian trong GIS
4.2.1. Tai nạn giao thông đường bộ gây chết người với GDP/người
4.2.2 Tai nạn giao thông đường bộ gây chết người với chi phí đầu tư y tế trên người
4.2.3. Tai nạn giao thông đường bộ gây chết người với số lượng tiêu thụ rượu bia
4.2.4. Tai nạn giao thông đường bộ gây chết người với dân số đô thị
4.2.5. Tai nạn giao thông đường bộ gây chết người với mật độ đường trải nhựa
4.2.6. Tai nạn giao thông đường bộ gây chết người với số lượng phương tiện tham gia giao thông
4.3. Chồng lớp các yếu tố
4.3.1. Chồng lớp theo mô hình đa biến
4.3.2. Chồng lớp dựa trên quan hệ không gian với hệ số tương quan
4.4. Nhận xét kết quả
CHƯƠNG 5 : KẾT LUẬN
5.1. Kết quả đạt được
5.2. Hạn chế
TÀI LIỆU THAM KHẢO
PHỤ LỤC
Nguồn: Báo cáo Luận văn tốt nghiệp
Nguyễn Thị Tuyết
Chuyên ngành Bản đồ – Viễn thám – GIS
GVHD: Ths. Phạm Bách Việt
